Verbindend leiderschap
In bange tijden, tijden dat er veel aan de hand is in de wereld, is het zinvol dat je een verbinder aan het roer hebt. De voorbije maanden hebben nog maar eens aangetoond dat er een groot gebrek is aan verbindende leiders. Een essentiële schakel in goed leiderschap.
Voorbeelden hoe het wel en niet moet
Hét voorbeeld van een niet verbindende leider is Trump. Deze incapabele leider is hét voorbeeld van ‘verdeel en heers’ en een narcist bij uitstek. Natuurlijk vindt hij dat zelf niet, maar dat is evident. Deze man raakt met zijn gedrag de wereld. Denk aan zijn oorspronkelijke uitingen over het coronavirus en zijn alsmaar meer lachwekkende opmerkingen. Denk aan antibacteriële gel inspuiten, want het werkt zo goed op de handen. Heftiger is zijn eerste optreden bij de dood van de zwarte arrestant door een blanke politieman.
Dichter bij huis kennen we er ook wat van, want Macron maakt een vesting van Parijs en praat met oorlogstermen of Johnson die corona in eerste instantie naar het ‘beklaagde bankje’ stuurt. Inmiddels weet de man dat een virus zich niet naar wat voor bankje dan ook laat sturen. Het gedrag van deze mannen is verre van verbindend.
Nog dichter bij huis komt Rutte, hoewel ook hij missers maakt, als leider van Nederland al iets meer in de richting van verbinden. Hij probeert mensen betrokken te houden, of dit nu gaat om zorgverleners, ondernemers, de man op straat of landsvertegenwoordigers. Helaas maakt burgemeester Halsema een pijnlijk koude uitglijer met de demonstratie op de Dam. Vervolgens blijft ze uitglijers maken, want ze zoekt excuses en ‘jankt’ om het gebrek aan rugdekking. Tja, als je leider bent moet je de aanvoerder zijn en er niet vanuit gaan dat je wel opgevangen wordt als het mis gaat. Ik vond haar sterk in het debatteren in de tweede kamer, maar de verbinder voor een grote stad als Amsterdam is ze verre van.
Kan je het leren?
Persoonlijk denk ik dat iedere leidinggevende van nature iets moet hebben, naast hetgeen je allemaal als manager kunt leren. De ‘gemaakte’ leiders missen een van de schakels om een allround bekwaam manager te zijn. Ondernemers hebben weer andere kwaliteiten die nodig zijn om te kunnen ondernemen, maar zijn niet zelden slechte managers. De verbindende leider heeft ook iets van nature en wat je niet aan kunt leren. Je kunt er snel doorheen zien of iets gemaakt is of echt. Een goed voorbeeld vind ik de inmiddels overleden burgemeester van Amsterdam Van der Laan. Ik heb ook hem uitglijers zien maken, maar het was wel een verbinder van de beste soort. Een van redenen dat deze man zo geliefd was bij zijn inwoners (en daarbuiten) is omdat het een verbinder was.
Verbinder zijn in je ‘pakketje’ als manager is erg handig, want in de meest uiteenlopende situaties als manager kan je deze kwaliteit gebruiken. Of dit nu een reorganisatie is, een oorlogssituatie of een epidemie is. Hoewel menigeen zal denken een bekwaam leider te zijn, valt dat in de praktijk toch nog wel tegen … en dit geldt op alle niveaus van leiderschap.
