Macht!
“Macht” het is een krachtig woord en het is een woord met een bepaalde lading. Als je goed met het hebben van macht omgaat, dan kan je mooie dingen bereiken. Helaas kan macht ook veel kapot maken. Veel mensen vinden het toch wel erg prettig om op deze wijze invloed op de ander uit te oefenen. Niet zelden komt het bij de verkeerde mensen terecht én pakt dit heel verkeerd uit.
Ik kan me blijven verbazen over hoe graag mensen macht hebben. Iets voor de ander kunnen bepalen blijkt erg aantrekkelijk. Natuurlijk kan je ook de juiste dingen doen met macht, maar degene die er op de juiste manier mee omgaan, vinden draagvlak creëren in de rol als leider zeker zo belangrijk. Niet je wil opleggen, maar mensen zelf laten bedenken en ervaren.
Macht op alle niveaus
Waar mijn verbazing hem in zit is de machtswellusteling die soms zelfs als een stampvoetend kind zegt dat hij of zij de baas is en het daarom op die manier moet. Trump is daar zo’n voorbeeld van. Dat was hij natuurlijk gewend in zijn rol als eindverantwoordelijke van zijn bedrijf, maar de politiek werkt anders. En dan heb je ook nog de leiders die de rijkdom, die bij de macht hoort, erg aantrekkelijk vinden. Erdogan is een van de leiders die aan dat beeld voldoet, want terwijl hij rijker wordt en leuke baantjes aan familie en vertrouwelingen uitdeelt is het mooie land in verval.
In de directe omgeving heb je, op kleinere schaal weliswaar, ook mensen die iets met macht hebben. Zo liep ik laatst over een parkeerplaats die deels door de tuinmannen bezet was. Ze hadden hun vervoer een beetje asociaal neergezet en er bleven dus beduidend minder parkeerplaatsen over. Nu is het een plaats waar mensen maar even staan, iets ophalen, iets afgeven etc. Zo ook een dame die in een hoekje haar auto had geparkeerd om even iets af te geven. Ze stoorde niemand met haar autootje, had gewoon betaald, maar de twee lokale handhavers/parkeerwachters waren er als de kippen bij om mevrouw een bon te geven. Iemand anders stond ruim één band breed buiten zijn parkeerplaats en ook deze chauffeur kreeg een bon. Tenslotte een man die exact op tijd terug was, maar waar de handhaver/parkeerwachter toch vond dat hij één minuut te laat was, resultaat een bon. Doet dat blauwe pak wat met je? Leer je niet te nuanceren? Zouden ze privé ook zo zijn?
Zo verplaats ik me graag in mijn kleine autootje en maak ik mij niet zo druk op de weg, maar er zijn mensen die denken als ze nu maar in grote auto’s rijden dat ze dan macht uit kunnen oefenen. Laatst nog reed ik over de dijk naar huis en bij een wegversmalling, om de raceauto’s tegen te gaan, rijd ik een grote Duitse auto tegemoet. Ik was dichter bij de wegversmalling en normaliter gaat de eerste voor bij deze wegversmalling. Bij deze man niet, want hij geeft op het allerlaatste moment nog even flink gaas bij en komt bijna tegelijkertijd aanrijden. Hij wilde even laten zien dat hij de baas was, denk ik. Ik zag het gebeuren en stond netjes stil voor de wegversmalling. Triomfantelijk met een dikke sigaar in zijn mond, keek hij me aan … en ik kon alleen maar denken “wat een kleuter!”.
Macht en onzekerheid
Waar machtsmisbruik ook erg kwalijk kan zijn, is in een onderneming. Een vriendin heeft een functie waar ze mede de eindverantwoording draagt voor een bedrijfsonderdeel. Ze is voortvarend aan de slag en doet veel goeds voor deze onderneming. De daadwerkelijke eindverantwoordelijke is een onzekere man met macht, en dat is eigenlijk een dodelijke combinatie in een onderneming. Hij wordt nog onzekerder door haar voortvarende manier van werken en hoewel hij ziet dat het goed is wat ze doet voor deze onderneming, wil hij toch van haar af. Hij is bang voor zijn functie, die ze overigens helemaal niet ambieert. De man spiegelt continue, want hij vraagt haar waarom ze die macht wil. Zelf is de man niet in staat in de spiegel te kijken en nu gaat er zometeen iemand weg die uitermate goed voor de onderneming is. Iemand die ook nog gedragen wordt door haar direct reports en die mogelijk ook de benen nemen. Doodzonde ….
Ik bekijk de verschillende situaties, gebruik ze in de praktijk om te laten zien hoe het niet moet en denk er verder het mijne van …
29/3/2019
